Lastiklerin avantajları

Lastikler, temel olarak iki kategoriye ayrılır: tüplü ve tüpsüz lastikler. Esasen, özel kullanım için yalnızca bir tür iç lastiksiz lastik vardır ve diğer tüm lastik türleri iç lastikli kategorisine girer.

Run-flat lastiklerin en önemli avantajlarından biri şudur: Patlak olsa bile sürüşe devam edebilirsiniz. Bu, onları sonsuza kadar kullanabileceğiniz anlamına gelmez. Patladıktan sonra da belirli bir mesafe boyunca basınç kaybedeceklerdir. Bu halde en fazla 50 mph (yaklaşık 80 kms) hızda sadece 50 mil (yaklaşık 80 kilometre) boyunca kullanılmalıdırlar. 

Peki bu durumda lastiklerin basınç kaybettiğini nasıl anlarsınız? Run-flat lastiklerin kullanılmasına, ancak aracınızda lastik basıncı izleme sistemi (TPMS) varsa izin verilir. Bu sistem, size basıncın azaldığını bildirir. Run-flat lastiklerin iki yapı çeşidi vardır: kendinden destekli yapı ve destek halkalı yapı. Aralarındaki farklar:

• Kendinden destekli: Lastik delinmiş olsa bile aracınızın ağırlığını destekleyecek güçlendirilmiş yanaklar.
• Destek halkası: Lastiğin içinde, aracınızı destekleyecek kauçuk ya da benzeri bir malzemeden yapılmış ek bir halka bulunur.Çoğu modern otomobil TPMS donanımlı olduğu için, run-flat lastikler giderek daha yaygınlaşmaktadır. Run-flat lastiklerin avantajları şunlardır:

• Havasız bile belirli bir mesafe gidebilen sağlam ve iyi lastikler.
• Yolda patlama durumunda durup lastik değiştirmek gerekmez. 
• Lastiğin sertliği daha iyi sürüş dinamikleri sağlar.

Piyasada bulabileceğiniz en yaygın iç lastikli lastiktir. Ve bunun iyi bir nedeni vardır: Radyal kat kordonları sayesinde, lastik yanağı ve lastik sırtı birbirinden bağımsızdır ve böylece aracın dengesini korunurken yüksek esneklik sağlanır.  Bu da darbelerin emilmesine yardımcı olur ve genel konforu artırır. Lastiğin kendisi de diğer türlere göre daha düşük yakıt tüketimi sağlar. Bunun nedeni, daha düşük yuvarlanma direncidir. Yeni bir set lastik almayı düşündüğünüzde, büyük olasılıkla bu lastiğin bir çeşidini seçeceksiniz.

Muhtemelen şu lastik türlerini duymuşsunuzdur: kış lastikleri, yaz lastikleri ve dört mevsim lastikleri gibi mevsime göre lastikler. Alacağınız lastik türü, hava durumuna ve yerel yasalara bağlıdır.

Kış lastiklerinin başlıca avantajları nelerdir? Kış lastikleri genellikle diğer radyal lastiklere göre daha yumuşaktır. Bu sayede karlı ve buzlu zeminlerde daha iyi yol tutuşu sağlarlar. Kimi insanlar bunları kar lastiği olarak adlandırabilir - diğer isimleri budur. Daha yüksek kauçuk içerikleri sayesinde daha esnek olmakla birlikte, +7 C°'nin üzerindeki sıcaklıklar için de uygun değildirler. Hava ısındığında yuvarlanma dirençleri artar ve keskin virajlar için haddinden fazla yumuşak hale gelirler. Kış lastikleri, yazın daha uzun fren mesafesine de neden olur.

Peki genel olarak neden kış lastikleri kullanmak gerekir? Derin karda veya buzlu koşullarda araç kullanan herkes, kış lastiklerinin soğuk yollardaki mükemmel yol tutuşlarına minnettardır.

Yaz lastikleri, ıslak ve kuru zemin koşulları için optimize edilir.  Daha sert bileşimleri sayesinde mükemmel viraj alma kabiliyetleri sağlarlar. Sırt olukları genellikle kış lastikleri kadar derin ve az olmamakla birlikte, ıslak zeminde kayma olasılığını azaltma açısından idealdirler. Ayrıca lastik ayak izleri daha büyüktü ve bu sayede kuru ve ıslak yol koşullarında yol tutuşlarına ve daha az fren mesafesine katkıda bulunurlar.

Yaz lastikleri, yapılış şekli nedeniyle, mükemmel performans lastikleridir.

Dört mevsim lastiklerinin en büyük avantajı çok yönlü olmalarıdır. Hem sıcak hem de soğuk havalarda iyi bir performans sergilerler.  Fakat performans lastikleri ya da kış lastikleri gibi aşırı uçlar için tasarlanmamışlardır. Dört mevsim lastikleri kullanmak, kış ve yaz lastikleri setlerinin her ikisini kullanmaktan daha ucuz bir alternatiftir. Özellikle ılıman iklimlerde mevsimlik değiştirme maliyetinden, depolama maliyetinden ve zamandan tasarruf etmenizi sağlarlar. 

Kış ve yaz lastiklerinin en iyi özelliklerini bir araya getiren dört mevsim lastikleri, yılda iki kez lastik değiştirmekten tasarruf etmenizi sağlar. Ayrıca yaz lastiklerine göre daha düşük bir sıcaklıkta sertleştiklerinden, daha soğuk -ama aşırı soğuk olmayan- havalar için idealdirler. Kış lastiklerinden daha iyi viraj alırlar ve yaz lastiklerinin performansına yaklaşırlar.

Öte yandan, dört mevsim lastikleri kış lastiklerinin kışın ve yaz lastiklerinin yazın sunduğu iyi performansa ulaşamaz. Dört mevsim lastiklerinin kullanılıp kullanılamayacağı, genellikle aracınızı nerede kullandığınıza ve orada karşılaştığınız hava koşullarına bağlıdır. Yine de dört mevsim lastiklerinin yaz ve kış lastiklerine göre daha maliyetli olduğunu ve daha sık değiştirilmeleri gerektiğini unutmayın. Dört mevsim lastiklerinin kilometre performansı genellikle daha düşüktür ve yıl boyunca kullanıldıklarında daha hızlı aşınırlar.

Klasik yaz ve kış lastiklerinin ve dört mevsim lastiklerinin yanı sıra özel lastikler de vardır. Bu tür lastikler, belirli koşullar ve hatta araçlar için özel olarak tasarlanmıştır:

• Panelvan lastikleri: Panelvan lastikleri profesyonel kullanım içindir. Dört mevsim, yaz ve kış lastikleri olarak mevcutturlar ve daha ağır araçları ve yükleri taşıyabilirler.
• All-terrain lastikler: Arazi (offroad) lastikleriyle karıştırılmamalıdır. All-terrain lastikler daha fazla amaca yöneliktir. All-terrain lastikler, arazi lastikleri ve yol lastiklerinin bir kombinasyonudur.  Otoyolda ve arazide arazide eşit ölçüde sürüş yapanlar, bu lastikleri seçmelidir. 
• Çamur lastikleri: Bu lastik, daha ziyade arazi lastiği kategorisindedir. Kayalar, çamur ve hatta kum üzerinde kullanılabilmelerini sağlayan büyük sırt bloklarıyla kolayca tanınırlar.
• Tur lastikleri: Yavaş aşınma ve keyifli sürüş sağlayan bu lastikler, yüksek hızlarda kullanılamaz. Tur lastikleri sundukları konfordan ötürü, genellikle uzun mesafe sürücüleri tarafından tercih edilir. Çoğu zaman bu lastikler dört mevsim lastiklerdir.
• Düşük profilli lastikler: Lastiklerin janttan lastiğin dış kenarına kadar ölçülen belirli bir yüksekliği vardır. Düşük profilli lastiklerde, bu yükseklik çok düşüktür. Spor otomobillerde ve de daha sportif görünümden hoşlanan araç sahipleri arasında yaygındırlar. Dinamik sürüşe izin vermekle birlikte, karşılığında konfordan ödün verirler.

• Run flat lastikler: patladıktan sonra bile belirli bir mesafe boyunca kullanılabilir, sağlamdır ve iyi sürüş dinamikleri sağlar.
• Radyal lastikler: en yaygın lastik yapısıdır; esnek ve konforludur, kat kordonları lastiğe radyaldir.
• Kış lastikleri: 7 C°'nin altında bile yumuşak kalan yumuşak lastiklerdir. Genellikle AB ülkelerinde kullanımı zorunlu olan kış lastiklerinin avantajları, derin karda ve buzda hissedilir. 
• Dört mevsim lastikleri:  Yaz ve kış lastiklerine alternatiftir ve hafif kar, kuru ve ıslak zemin koşullarına uygun lastiklerdir.
• Yaz lastikleri: kuru ve ıslak zeminde mükemmel performans gösteren yaz lastikleri, ıslak zeminde kaymaya karşı iyi koruma sağlar ve viraj manevralarında iyidir.
• Panelvan lastikleri: ağır yük taşıyabilen; profesyonel kullanım, karavan ve panelvanlar için lastikler
• All-terrain lastikler: yol ile arazi lastikleri arasındaki hibrit lastiklerdir; hem arazi hem de yol için tasarlanmışlardır 
• Çamur lastikleri: gerçek arazi lastikleridir; kayalarda, çamurda ve hatta kumda iyi performans gösterirler
• Tur lastikleri: uzun, ancak konforlu sürüş mesafelerine yönelik bu lastikler, yüksek hızlarda sürülmek üzere tasarlanmamıştır
• Düşük profilli lastikler: jantların daha büyük görünmesini sağlayan düşük yükseklik-genişlik oranına sahip sportif lastiklerdir