Otomobil lastikleri
Dürüst olalım, bijon somunlarınızın (ve bijon cıvatalarınızın) sıkılığını ne sıklıkla kontrol ediyorsunuz? Tekerlekler takıldıktan ve bijonlar sıkıldıktan sonra yola çıkmaya hazırsınız, öyle mi? Pek sayılmaz. Güvenlik söz konusu olduğunda, arada sırada (sadece lastik değişiminden sonra değil) tekerleklerin oturma durumunu kontrol etmek çok önemlidir. Peki bijon somunlarını neden sıkmanız gerekir?
Her gün araç süren herkes bijon somunlarını düzenli olarak sıktırmalıdır. Otomobil kulüpleri, 50 ila 100 kilometre sonra somunların oturup oturmadığının kontrol edilmesini ve gerektiğinde yeniden sıkılmasını önerir. Çünkü bijonlar zamanla gevşeyebilir, yani tekerlek artık gerektiği kadar sıkı oturmamasıdır. Sonuçta, otomobil lastikleri yolda ağır baskılara maruz kalır. Gerektiğinde bir tork anahtarı kullanarak bijon somunlarını sıkarak bunu önleyebilirsiniz.
Kesin olarak konuşmak gerekirse, sıkılan bijon somunlarıdır (bijon cıvataları). Fakat insanlar bu işleme genellikle "lastik sıkma" demektedir.
Merak etmeyin, tekerlek kendi kendine yerinden çıkamaz! Eğer gerçekten gevşekse, sürüş sırasında yüksek sesler duyarsınız. Böyle bir ses duyarsanız hemen kenara çekin. Bijon somunlarını kontrol edin ve yeniden sıkın ya da yol yardım servisi çağırın.
Tork anahtarı hem tekerleği değiştirmek hem de somunları sıkmak için vazgeçilmez bir alettir. Bijon cıvatalarını doğru şekilde sıkmanın tek yolu, tork anahtarı kullanmaktır. Burada, tork değeri son derece önemlidir. Her araç veya jant için belirlenen bu değer, bijonları sıkarken ne kadar güç kullanmanız gerektiğini gösterir. Cıvataların sürüş sırasında maruz kaldıkları baskılara dayanabilmeleri ve tekerleği güvenli bir şekilde yerinde tutabilmeleri için bu değer korunmalıdır. Cıvatalar yeterince sıkı değilse, sürüş sırasında gevşeyebilirler. Bijonlar çok sıkı olduğunda da dişler sıyrılabilir veya hasar görebilir. Tork anahtarı, işte bu noktada devreye girer.
Tork anahtarı, bijon cıvatalarını belirli bir tork değerine kadar sıkmanızı sağlar. Tek yapmanız gereken alet üzerindeki değeri ayarlamak ve ardından kolu serbest bırakmaktır - sıkma torkuna ulaşıldığında, anahtarda net bir klik sesi duyacak ve hissedeceksiniz. Peki aracınız için öngörülen değeri nereden bulabilirsiniz?
Aracınız veya takılı jantlar için optimum tork değerini araç kılavuzunda bulabilirsiniz. Bu değer; araç modeline, jant boyutuna, tasarımına (alüminyum ya da çelik jant) ve cıvata sayısına bağlıdır. Normalde 110 N⋅m ile 120 N⋅m arasındadır. Aracınızdaki jantları değiştirirseniz, yeni tork değerlerini jant sertifikasında bulabilirsiniz.
Jantların test edildiğini ve ilgili makam tarafından onaylandığını teyit eden jant sertifikası, üretici tarafından düzenlenir.
Şu anda araç el kitabınız yoksa, tork tablomuza göz atmanızda fayda var.
Modifikasyon yapıyorsanız, jantınızın yeni ölçüsünü araç tescil belgesine kaydettirmeyi unutmayın. Bunun için, bir sonraki araç güvenlik muayenenizde jant sertifikasını yanınızda almanız gerekecektir.
Lastik değişiminden sonra veya uzun bir yolculuktan önce bijon somunlarınızın oturma durumunu kontrol edin ve gerekirse ayarlayın. Bijon somunlarınızı nasıl sıkacağınızı açıklıyoruz:
1. Adım: Aracınızı birinci vitese takın ve ardından el frenini çekin. Tork anahtarını hazır bulundurun.
2. Adım: Tork anahtarını öngörülen değere ayarlayın.
3. Adım: Bijonları çapraz bir şekilde birbiri ardına sıkın. Tork anahtarını saat yönünde çevirin.
4. Adım: Yayın gevşememesi ve tork değeri ayarlarının doğru kalması için tork anahtarını gevşetin. Yay gevşekse, tork anahtarı ayarlanan değere ulaşmadan önce kontrolünü kaybedecektir.
Bijon cıvatalarının çapraz bir düzende sıkıldığından emin olun. Böylece tekerlek doğru şekilde oturacaktır.
